Ocena oddziaływania inwestycji na środowisko służy określeniu wpływu, jaki realizacja danego przedsięwzięcia będzie mieć na otoczenie. Żeby zyskać kompleksowy obraz sytuacji, podczas opracowywania OOŚ należy uwzględnić zarówno mierzalne, jak i niemierzalne konsekwencje środowiskowe, a także alternatywne rozwiązania projektowe, które pozwolą uniknąć zagrożeń. Bez użycia specjalistycznych metod i narzędzi nie da się tego osiągnąć. Co i na jakim etapie jest wykorzystywane?

Metody oceny oddziaływania na środowisko naturalne – z czego i na jakich etapach się korzysta?

Procedurę oceny oddziaływania inwestycji na środowisko dzieli się na trzy etapy – identyfikację, prognozę i ocenę. Każdy z nich wymaga wykorzystania odmiennych metod i narzędzi, co pozwala dokonać wnikliwej analizy. Po co i kiedy sięgnąć?

1. Etap identyfikacji. Polega na określeniu wszystkich możliwych oddziaływań przedsięwzięcia na otoczenie. W jego ramach wykorzystuje się metody macierzowe, np.:
   • macierze przyczynowo-skutkowe,
   • macierze oddziaływań,
   • systemy GIS.
2. Etap prognozy. Na tym etapie szacuje się wpływ każdego efektu na środowisko naturalne. Celowi temu służą:
   • metody symulacyjne,
   • metody statystyczne.
3. Etap oceny. To część właściwa procedury. Polega ona na ocenie informacji uzyskanych na etapach identyfikacji i prognozy. W jej ramach stosuje się:
   • metody macierzowe,
   • listy kontrolne,
   • metody mapowe,
   • metody sieciowe,
   • metody wielokryterialnego wspomagania decyzji,
   • metody analizy korzyści i kosztów.

Charakterystyka metod stosowanych w OOŚ

Żeby zidentyfikować, przewidzieć następstwa i ocenić oddziaływanie przedsięwzięcia na środowisko naturalne, OOŚ wymaga wykorzystania różnych metod i narzędzi. Decyzję o ich wyborze podejmuje ekspert przygotowujący dokumentację. Dlatego zadanie to warto powierzyć specjalistom ds. ochrony środowiska, którzy dysponują bogatym doświadczeniem. Będą oni wiedzieć, co i kiedy wykorzystać, by sporządzić wnikliwą analizę.

Wśród najczęściej stosowanych metod i narzędzi wymienia się:

1. Metody macierzowe. Pozwalają na identyfikację możliwych skutków inwestycji. Są przejrzyste i proste. Różnią się między sobą stopniem złożoności. Najpopularniejszym narzędziem z tej kategorii jest uproszczona wersja macierzy Leopolda. Polega ona na tabelarycznym ujęciu potencjalnych elementów środowiska narażonych na niekorzystne oddziaływanie inwestycji wraz z subiektywną oceną wielkości wpływu.
2. Listy kontrolne. Mogą być stosowane na każdym z etapów oceny oddziaływania przedsięwzięcia na otoczenie. Zawierają one serię pytań, które pozwalają zidentyfikować potencjalne wpływy inwestycji, jak i działania służące minimalizacji negatywnych skutków, a także ocenić skalę zmian.
   Żeby dokonać oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko naturalne, można skorzystać z list kontrolnych dla wszystkich etapów OOŚ stworzonych przez Komisję Europejską. Warto jednak pamiętać, że są one bardzo ogólne, gdyż opracowano je z myślą o różnych państwach i wielu rodzajach inwestycji. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby specjalista ds. ochrony środowisko stworzył własną listę kontrolną.
3. Metody mapowe. Są łatwe do zrozumienia. Służą m.in. do ilustrowania elementów środowiska, przedstawiania wyników analizy czy też określania zasięgu oddziaływania inwestycji. Stosuje się je także do wyboru lokalizacji.
4. Systemy GIS. Wykorzystuje się je nie tylko do mapowania, ale na wszystkich etapach OOŚ. Pomagają zgromadzić niezbędne dane i ująć je w modelu przestrzennym, przeanalizować możliwe oddziaływania inwestycji na środowisko oraz określić zasięg wpływu.
5. Metody wielokryterialnego wspomagania decyzji. Umożliwiają łączenie kryteriów kwantyfikowalnych z niekwantyfikowalnymi oraz obiektywnych z subiektywnymi. Ułatwiają wybór wariantów projektowych i pomagają w ich porównaniu.

Żeby dokonać kompleksowej oceny oddziaływania inwestycji na środowisko, należy skorzystać z różnych metod. Pozwolą one nie tylko określić wpływ przedsięwzięcia na otoczenie, ale również opracować alternatywne wersje projektowe. Opracowanie OOŚ wymaga wiedzy i doświadczenia. Dlatego warto je powierzyć specjalistom.

źródło: https://www.ekomeritum.pl/